Cuộc kháng chiến chống Mỹ là một trong những cuộc kháng chiến oanh liệt nhất, hào hùng nhất, Đảng ta đã đề ra đường lối kháng chiến đúng đắn, sáng tạo. Trong những chiến công đó có sự thành công trên tuyến vận tải - Đường Hồ Chí Minh trên biển đã trở thành một huyền thoại đầy tự hào của dân tộc ta về ý chí, khát vọng độc lập, tự do, thống nhất đất nước

Tàu HQ 671 trong kháng chiến chống Mỹ mang số hiệu 641.

Cách mạng Tháng Tám năm 1945 thành công, nhằm bảo vệ chính quyền cách mạng non trẻ đã hình thành tổ chức Hải quân Việt Nam, trong đó có lực lượng vận tải quân sự đường biển từng bước hoàn thành những nhiệm vụ đặc biệt khó khăn, với tinh thần quyết tử cho Tổ quốc quyết sinh, đáp ứng được yêu cầu bảo vệ miền Bắc, giải phóng miền Nam.

Thực hiện lời kêu gọi của Chủ tịch Hồ Chí Minh, “Trung - Nam - Bắc là bờ cõi của ta. Nước ta nhất định thống nhất. Đồng bào cả nước nhất định giải phóng”. Với yêu cầu cấp bách cần chi viện cho miền Nam trực tiếp chống đế quốc Mỹ và chính quyền Việt Nam Cộng hòa, thực hiện sự chỉ đạo của Bộ Chính trị và Quân ủy Trung ương, cùng với việc tổ chức Đoàn 559 mở tuyến vận tải trên bộ, vượt qua dải Trường Sơn.

Sau khi nghiên cứu, thử nghiệm và chuẩn bị về mọi mặt, ngày 23/10/1961, Bộ Quốc phòng ra Quyết định thành lập Đoàn Vận tải quân sự 759, mở tuyến đường chiến lược quan trọng Đường Hồ Chí Minh trên biển để chi viện vũ khí, trang bị, lực lượng cho chiến trường ở miền Nam, thể hiện tầm nhìn chiến lược và sáng tạo của Đảng ta, đánh dấu sự kiện lịch sử quan trọng, mở ra bước phát triển mới của tuyến đường vận tải chiến lược trên biển.

Vào giữa tháng 8/1962, Quân ủy Trung ương thông qua Nghị quyết “Mở đường vận chuyển chiến lược trên biển” - đây là chiến trường có vị trí chiến lược hết sức quan trọng, là hành lang chiến lược nối liền hai miền Nam - Bắc, Đoàn 759 bước vào một giai đoạn mới.

Tàu HQ-671 neo đậu tại sông Lạch Tray (trong khuôn viên Bảo tàng Hải quân, lúc chưa đưa lên bệ đỡ tàu).

Để bảo đảm bí mật, những chiếc tàu của Đoàn phải cải hoán thành tàu đánh cá, không có số hiệu cố định, xen kẽ, trà trộn vào những đoàn tàu đánh cá của ngư dân trên biển, tên gọi “Đoàn tàu không số” được ra đời.

Để chi viện cho chiến trường miền Nam bằng Đường Hồ Chí Minh trên biển, trong suốt 4 năm đầu hoạt động, các con “tàu không số” tổ chức thành công 88 chuyến, đưa được hàng ngàn tấn vũ khí vào Nam Bộ. Trên Đường Hồ Chí Minh trên biển, cán bộ, chiến sĩ Đoàn 759, Đoàn 125 Quân chủng Hải quân trên những con tàu không số đã lập nên những kỳ tích anh hùng. Hàng trăm lượt tàu đã ra khơi, về đích; hàng ngàn tấn vũ khí, khí tài, hàng hóa, thuốc chữa bệnh, hàng chục ngàn cán bộ, chiến sĩ đã từ hậu phương lớn được đưa vào tiền tuyến lớn, đáp ứng kịp thời cho các chiến trường Nam Bộ, Nam Trung Bộ, Khu 5, góp phần đưa cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cứu nước vĩ đại của nhân dân ta đến thắng lợi hoàn toàn.

Trong đổi mới và hội nhập, đòi hỏi các cấp, các ngành, mỗi cán bộ, đảng viên và nhân dân cần gìn giữ, phát huy truyền thống, truyền lại những kinh nghiệm quý báu cho các thế hệ hôm nay và mai sau, nhất là thế hệ trẻ phải luôn tu dưỡng, rèn luyện, đẩy mạnh học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Hồ Chí Minh; tăng cường huấn luyện quân sự, nghiệp vụ, tỏa sáng, sẵn sàng tham gia chiến đấu khi Tổ quốc cần, phấn đấu xứng danh Bộ đội Cụ Hồ, xứng đáng với niềm tin yêu của Đảng, Nhà nước và Nhân dân; đồng thời, không dao động, không ngả nghiêng trước các luận điệu xuyên tạc trắng trợn của các thế lực thù địch về hình ảnh Bộ đội Cụ Hồ trong lòng nhân dân và mỗi người “con Lạc cháu Hồng” đất Việt phải quyết tâm cùng góp sức, góp tài nhằm xây dựng và bảo vệ vững chắc Tổ quốc trong tình hình mới.

Năm tháng sẽ qua đi nhưng những chiến công anh hùng và hy sinh cao cả của các lực lượng mở đường vận tải chiến lược mang tên Bác Hồ kính yêu trên biển Đông, của các “con tàu không số”, của quân và dân làm nhiệm vụ chi viện cho cách mạng miền Nam trong cuộc kháng chiến chống đế quốc Mỹ, cứu nước vĩ đại mãi mãi là niềm tự hào của quân đội ta, nhân dân ta, là biểu tượng sáng ngời, lòng dũng cảm, ý chí sắt đá, quyết tâm giành độc lập, tự do, thống nhất đất nước của dân tộc ta.

Tàu HQ 671 hiện đang trưng bày tại Bảo tàng Hải quân.

Tuyến vận tải chiến lược - Đường Hồ Chí Minh trên biển đã trở thành huyền thoại, kỳ tích và sáng tạo độc đáo, đặc sắc, thể hiện tầm nhìn chiến lược, tài thao lược của Chủ tịch Hồ Chí Minh và Đảng ta trong lãnh và chỉ đạo chiến tranh. Đặc biệt, sự sáng tạo của chiến tranh nhân dân trong thời đại Hồ Chí Minh vẫn còn nguyên ý nghĩa và đang thôi thúc để xây dựng Hải quân nhân dân Việt Nam đủ mạnh, nòng cốt trong sự nghiệp bảo vệ chủ quyền biển, đảo, ngăn chặn hiệu quả từ xa, từ sớm mọi mưu đồ tấn công Tổ quốc ta từ hướng biển./.